De Vivaldi-trein is vertrokken. Hopelijk rijdt hij ook elektrisch.
Het is zover, België heeft een nieuwe regering. 16 maanden na de verkiezingen staat er eindelijk een nieuwe ploeg klaar. Ze neemt het roer over te midden van een pandemie, met een economische crisis in het kielzog, terwijl de klimaatklok vijf na twaalf slaat. Hopelijk zitten de nieuwe ministers en staatssecretarissen stevig in het zadel, want er staan een aantal stevige hordes op het programma.
Eind september lieten coformateurs Paul Magnette en Alexander De Croo al optekenen dat deze ploeg zich engageert om te werken aan een sterke economie en een duurzame samenleving die de klimaatcrisis aanpakt. En over dat laatste moeten we het toch even hebben. Op 17 september 2020 stond er in De Tijd te lezen: “Vivaldi-ploeg wil vanaf 2026 enkel elektrische bedrijfswagens.” Dat zijn mooie woorden van deze nieuwe regeringsploeg en bevestigt nog eens dat elektrische voertuigen een belangrijk onderdeel van de oplossing zijn. Het Europees Parlement publiceerde in april 2019 nog een rapport waaruit bleek dat passagierwagens 60,7% van de totale CO2-uitstoot van het wegtransport in Europa vertegenwoordigen. Volgens cijfers van ACEA (de European Automobile Manufacturers’ Association) kiezen 8 op de 10 kopers in België nog steeds voor een benzine- of dieselwagen. Daarmee lopen we ver achter op andere landen, zoals bijvoorbeeld Noorwegen en andere Scandinavische landen, waar de helft van de nieuwe wagens sinds 2019 al elektrisch is.
We hebben de technologie en de mogelijkheden om ook hier sneller komaf te maken met het gebruik van fossiele brandstoffen. Waarom doen we het dan niet? Mensen worden door de overheid mondeling aangemoedigd om elektrische wagens te kopen, maar er worden geen incentives aan gekoppeld. En om de laadinfrastructuur af te stemmen op die ambities richting 2026, moet er nog een paar versnellingingen hoger geschakeld worden. We vergeten in België te vaak de daad bij het woord te voegen. Woorden scheppen geen vertrouwen, acties wel. En laat dat nu net een cruciale eigenschap zijn voor goed leiderschap.
De beste manier om vertrouwen te scheppen en bedrijven en burgers te overtuigen om hun gedrag aan te passen, is door zelf de boodschap uit te dragen. In ons land, dat bekendstaat om haar complexe bestuursvorm en compromissenbeleid, lijkt dat helaas meestal van ondergeschikt belang. Dat resulteert niet alleen in een gebrek aan vertrouwen in de maatregelen die een regering neemt, maar ook in een gebrek aan de bereidheid van een bevolking om zelf actie te ondernemen. Daar moet deze nieuwe regering behoedzaam voor zijn. Als ze op een geloofwaardige manier een klimaatbeleid wil uitzetten, dat een groot draagvlak heeft bij de bevolking, moet ze zelf het voorbeeld geven. Leading by example, heet dat dan.
Eigenlijk is het heel eenvoudig. Beeld je in dat je baas je morgen aanbeveelt om elke dag vegetarisch te eten in het bedrijfsrestaurant terwijl hij een steak naar binnen speelt. Zou je vertrouwen in hem als leider dan vergroten? Of laat mij de vraag anders stellen. Zou je dan eerder geneigd zijn om zijn woorden of zijn acties te volgen?
De foie gras werd vijf jaar geleden -omwille van evidente redenen- al uit het restaurant van de Kamer verbannen. Kunnen we dan nu iets ambitieuzer zijn en ook andere verworven rechten onder de loep nemen? Er zijn vandaag belangrijke keuzes te maken, die de heropbouw van onze economie en onze toekomst zullen bepalen. Een aantal van die keuzes zijn niet zo moeilijk en kunnen nochtans een directe invloed hebben op de ecologische voetafdruk èn de geloofwaardigheid van de nieuwe regering. Kijk eens naar de ministeriële wagens. Vorig jaar kwam de voltallige Vlaamse regering onder vuur te liggen omwille van hun grote en niet bepaald milieuvriendelijke wagens. Wat weten we van de wagens die de federale ministers dagelijks rondrijden? En wat zegt die keuze over hun visie op het klimaat? Wil je als nieuwe premier of minister ècht een impact hebben? Wil je echt leiderschap tonen en de herstelregering zijn die serieus werk maakte van een duurzame heropbouw van de Belgische economie en een groenere toekomst? Een significant verschil maken lukt enkel als iedereen zijn of haar verantwoordelijkheid opneemt, zowel burgers, bedrijven als politici. Waar wachten jullie nog op. Toon het voorbeeld en ga voor een elektrisch wagenpark.
Lies Eeckman, Managing Director van Polestar
